آزمون های استاندارد تعادل

تحرک و تعادل برای یک ورزشکار مسئله ای همیشگی بوده و لازمه زندگی اوست. در هر حرکتی نیز دو گروه عضلات درگیرند: عضلات موافق یا آگونیست و عضلات مخالف یا آنتاگونیست. عضلات موافق باعث حرکت می شوند و عضلات مخالف مقدار حرکت را تعیین می کنند و باعث حفظ تعادلند. لذا برای مصدوم نشدن نیاز به سطح خوبی از تعادل و انعطاف پذیری است.

از طرف دیگر برای افراد سالمند این تعادل امری بسیار حیاتی است و طبق آمار بیشترین مشکل افراد سالمند که منجر به شکستگی استخوان های ایشان می شود، همین نبود تعادل و افتادن های مکرر در راه رفتن و ایستادن است. حتی گفته شده که ششمین علت مرگ و میر در سالمندان نتیجه همین نبود تعادل و افتادن های مکرر است.

مرکز تعادل در گوش داخلی است. تعادل به حفظ تعادل و ثبات 1- هنگام سکون یا بی تحرکی و 2- هنگام تحرک و پویایی از طریق هماهنگی اندامهای حسی بویایی، شنوایی و تعادل عمقی است. تست های استاندارد تعادل شامل: 1- تعادل ایستا: آزمون های لک لک ایستاده، فرشته و رومبرگ است و واحد آن ثانیه است و 2- تعادل پویاست و برای اندازه گیری تعادل پویا می توان از آزمون راه رفتن بر روی میله ی موازنه استفاده کرد.

این آزمون ها، استاندارد و در دسترس هستند و عملکرد را مورد ارزیابی قرار می دهند و نیاز به کمترین ابزار دارند و یا بدون تجهیزات انجام می شوند و زمان کمی برای اجرا نیاز دارند.

آزمون رومبرگ

این آزمون شامل وضعيت ثابتي است که در آن آزمودني بدون کفش روی سطح صاف ميایستد، دستها درکنار بدن و به صورت آویزان قرار ميگيرد و قوزک پاها به هم ميچسبند. چشمها باید بسته باشند و بهتر است از چشمبند استفاده شود تا هيچگونه دیدی حاصل نشود. مدت زماني که آزمودني بتواند این حالت را حفظ کند امتياز او محسوب ميشود.

آزمون شارپند رومبرگ

این آزمون شامل یک وضعيت ثابت است که در آن آزمودني بدون کفش روی سطح صاف ميایستد، پای برتر را جلو پای غيربرتر ميگذارد، به این صورت که پاشنه پای جلو به پنجه پای عقب برخورد کند؛ دستها به حالت ضربدر روی سينه و کف دست روی شانه طرف مخالف قرار ميگيرد یا پشت هستند. این آزمون با چشمان بسته اجرا ميشود. مدت زماني که آزمودني قادر باشد این حالت را با چشمان بسته حفظ کند امتياز او محسوب ميشود.

درصورت وقوع هریک از خطاها هنگام حفظ تعادل برای آزمودني یک امتياز منفي ثبت ميگردد. تاب خوردن زیاد، ازدست دادن تعادل، بازکردن چشمها و تکان خوردن دستها که با وقوع هریک از آنها یک امتياز منفي ثبت ميشود. پائولا و همکاران (2000 ) اعتبار این آزمون را درحالت چشمباز 90 درصد و در حالت چشم بسته 77 درصد عنوان کرده اند.

آزمون لک لک

این آزمون شامل یک وضعيت ثابت است که در آن آزمودني بدون کفش روی سطح صاف ميایستد، دستها را روی مفصل ران ميگذارد، سپس پای غير تکيه گاه (پای برتر) را مجاور زانوی پای تکيه گاه یا پای غير برتر قرار ميدهد. آزمودني مدتي این وضعيت را تمرین ميکند. سپس پاشنه را بلند ميکند تا تعادل را روی انگشتان پا برقرار سازد.

از زماني که آزمودني پاشنه را از روی زمين بلند کند، کرنومتر شروع به کار ميکند. مدت زماني که آزمودني بتواند این حالت را حفظ کند، امتياز او محاسبه ميشود و با انجام خطا کرنومتر متوقف ميشود. خطاها در این آزمون شامل باز شدن دستها برای حفظ تعادل، نوسان پای تکيه گاه در هر جهت، جداشدن پای غيرتکيه گاه از زانو و برخورد پاشنه پای تکيهگاه به زمين است.

آزمون فرشته

این آزمون شامل دو وضعيت است: چشم باز و بسته، که هر کدام روی سطوح پایدار و ناپایدار برای پای برتر و غيربرتر انجام گرفت. روی هر سطح چهار وضعيت آزمون ميشود. در این آزمون، تنه به جلو خم ميشود، فرد روی یک پا مي ایستد، پای دیگر از پشت خم ميشود و زانو کاملًا صاف است، تنه و پا هم در امتداد هم قرار ميگيرند، و دستها با آبداکشن 90 درجه در دو طرف بدن قرار ميگيرند.

مدت زماني که آزمودني بتواند این آزمون را اجرا کند امتياز او محسوب مي شود. خطاها در این آزمون شامل تاب خوردن زیاد، ازدست دادن تعادل، بازکردن چشمها زماني که باید بسته باشد، تکان خوردن زیاد دستها، گام برداشتن، لي کردن یا هرگونه حرکت پا و بلندکردن پنجه یا پاشنه پا است که با وقوع هرکدام از این خطاها یک امتياز منفي برای آزمودني ثبت ميشود.

در تست های حرفه ای تر، آزمونها را پیچیده تر کرده و تعادل را سخت تر خواهند کرد تا تعادل در شرایط سخت توسط افراد یا ورزشکاران را بسنجند.

تعادل پویا

در این نوع تعادل، شخصدر حین حرکت باید تعادل خود را حفظ کرده و بیشتر هنگام حرکت روی چوب موازنه در ارتفاع بلند تر از سطح زمین و یا همسطح زمین است.

نکات تکمیلی

دختران به سبب پایین تر بودن مرکز ثقل از پسران متعادل ترند. پسران با دارا بودن فاکتور قدرت، این کمبود را به نحو احسن جبران می کند.
عقیده Smith & Hoffman : پسران در حرکات تعادلی مختلف نسبت به دختران همسال برتر هستند.
دانشمندان بسیاری ثابت کرده اند که تعادل در اثر تمرینات اصولی گسترش می یابد. اسپنچاد به این نتیجه رسید که در سنین بین ۱۶ – ۱۱ سالگی در دختران و ۱۶ – ۱۳ سالگی در پسران  می توان این قابلیت را افزایش داد.

در مطلب فاکتورهای آمادگی جسمانی گذری مفید و مختصر بر کلیه فاکتورهای مذکور شده است و همچنین در مبحث آزمون های استاندارد چابکی و دیگر فاکتورها در همین سایت مطالب فاکتورهای دیگر آمادگی جسمانی ارائه شده است.

تهیه و تنظیم

Drsportyar.com

منابع

پاياييسنجي آزمونهاي عملكردي تعادل دکتر حیدر صادقی

آزمونها، نرم ها و سنجشها تالیف دکتر برایان مکنزی

استانداردهای سلامت و آمادگی جسمانی دکتر جی هافمن

آزمون ها و ارزیابی های ورزشی NSCA تدمیلر ترجمه دکتر گائینی