آزمونهای توان هوازی

همان طور که در مطلب آزمون های توان گفته شد، ما هم توان هوازی داریم و هم توان بی هوازی و یک سری اصول کلی در مورد آزمون های توان را در مطلب آزمونهای استاندارد توان بیان کردیم. اما در اینجا قصد داریم درخصوص آزمونهای توان هوازی مطالبی مهم را بیان کنیم و آزمون های اختصاصی توان هوازی را در این مطلب ذکر کنیم.

توان هوازی بعنوان ظرفیت هوازی نیز شناخته میشود و توانایی حفظ فعالیت ورزشی طولانی مدت ( تمرین دارای شدت بالا و زیاد در توان بی هوازی معنی پیدا میکند نه توان هوازی) افراد را نشان می دهد. با افزایش مسافت تمرین، مصرف اکسیژن به اوج خود رسیده و به فلات خواهد رسید و بایستی منابع دیگر انرژی وارد عمل شوند. این مرحله از شدت فعالیت به توان هوازی بیشینه یا اکسیژن مصرفی بیشینه   vo2max معروف است.

توان هوازی نهایی جزء حیاتی و مهم برای مشخص کردن موفقیت ورزشکار استقامتی است و همچنین ظرفیت هوازی برای ارزیابی آمادگی جسمانی و سلامتی ورزشکار تفریحی و افراد بی تحرک نیز استفاده می شود. توان هوازی از راه اندازه گیری مستقیم اکسیژن مصرفی بیشینه   vo2max هنگامی که ورزشکار تا مرز واماندگی تمرین میکند و یا از راه اجرای آزمونهای زیربیشینه تعیین میشود.

اگر اصل ویژگی تمرین را در نظر نگیریم (در مورد اصل ویژگی بعنوان یکی از اصول تمرین در مبحث اصول تمرین در همین سایت کاملاً بحث کرده ایم) بترتیب تردمیل و دوچرخه کارسنج بهترین نتیجه در حالت عمومی و کلی برای توان هوازی در بر دارند. اصول اولیه تمرینات هوازی و نکات کلی برای تمرینات توانی را باید از قبل رعایت کنید که بطور مفصل در مقاله آزمون های توان  بیان شده است و باید قبل از انجام آزمونهای هوازی توان، ابتدا آن مقاله را کامل بخوانید.

سوخت انرژی غالب در توان هوازی وابسته به دستگاه اکسایشی و مصرف اکسیژن بوده و بیشتر از منابع چربی مواد سوختی تامین می شود. توان هوازی مورد نیاز تنها در آغاز و پایان خارج فصل مسابقات سنجیده میشود تا تعهدات تمرینی و آمادگی عمومی ورزشکاران قبل از بدنسازی پیش فصل مشخص شود. در کل بایستی آزمون توان هوازی میدانی، بیشینه و  یا زیربیشینه ای انتخاب شود که بیشترین هماهنگی را با نیاز رشته ورزشی تخصصی داشته باشد.

آزمون های توان هوازی بیشینه همواره با خطرات زیادی همراه خواهد بود و بایستی احتیاط لازم و اطلاع کامل از شرایط آزمون شونده در نظر گرفته شود و این آزمونها را معمولا برای افراد جوان و تندرست استفاده میکنند.

آزمونهای مشهور توان هوازی عبارتند از:

بروس،بالک، اندرسون، استرورر دیویس، تست کوپر، دوی ماراتن، جاگینگ، آستراند، شنا، ورزش های سه گانه YMCA و راه رفتن و دویدن 1600 متر راکپورت و دویدن BYU و آزمون چندمرحله رفت و برگشت 20 متر لیگر یا بوق یا پیسر

آزمون بروس

آزمون بروس یا پروتکل بروس که در جامعه به تست ورزش نیز مشهور است یکی از رایج ترین آزمونها برای تعین توانایی دستگاه قلب وتنفس می باشد که توسط آقای بروس در سال 1973 ابداع شد و در پزشکی تحت عنوان تست ورزش برای سلامتی قلب کاربرد فراوانی دارد. این آزمون روی تردمیل هایی که سرعت و شیب قابل تنظیم داشته باشند، به سادگی قابل اجرا است.

این آزمون، حداکثر در ۶ تا ۷ مرحله و به مدت ۳ دقیقه، اجرا می شود. افزایش شدت فعالیت از یک مرحله به مرحله ی بعد، با افزایش سرعت و شیب، همراه است. اولین مرحله با سرعت ۷/۲ کیلومتر در سرعت و شیب ۱۰% آغاز می شود؛ سپس ، سرعت و شیب با نسبتی ثابت در هر مرحله اضافه می شود. در جدول پایین، میزان افزایش سرعت و شیب، مشخص شده است. عدم ادامه ی فعالیت روی تردمیل، به معنی پایان آزمون است.

راهنمایی: برای استفاده از این ابزار ابتدا آنرا روی متریک قرار دهید. سپس جنس را انتخاب نموده،وزن و سن را وارد کرده و مدت زمانی راکه توان دویدن روی تردمیل دارید را وارد نمایید. در بالای نمودار وضعیت قلبی عروقی و تنفسی خود را می توانید مشاهده نمایید. 

آزمون بالک

آزمون بالک نیز مانند آزمون بروس است زیرا، نیاز به تغییر شیب تردمیل وجود دارد؛ ولی، در این آزمون، سرعت ثابت و معادل ۳/۵ کیلومتر در ساعت است و تنها شیب دستگاه در هر دقیقه اضافه می شود. در شروع آزمون، شیب تردمیل صفر است؛ پس از ۱ دقیقه، شیب دستگاه به ۲% می رسد و پس از هر دقیقه، یک درصد به آن افزوده می شود.

هنگامی که شیب به ۲۵ درصد رسید و فرد توانایی ادامه ی فعالیت را داشت، شیب دستگاه ثابت نگه داشته می شود (۲۵%) و از آن لحظه به بعد، در هر دقیقه ۳۲% کیلومتر در ساعت، به سرعت افزوده می شود. شکل صفحه قبل، چگونگی اجرای این آزمون را نشان می دهد.

پس از به دست آوردن زمان آزمون بروس یا بالک تا رسیدن به خستگی می توانید از جدول زیر برای برآوردن حداکثر اکسیژن مصرفی، استفاده کنید:

با توجه به محاسبه حداکثر مصرفی، میتوانید با استفاده از جدول های زیر، وضعیت آمادگی هوازی خود را مشاهده کنید.

سایر آزمون ها در قالب جداول استاندارد به قرار زیر تعریف شده اند.

تهیه و تنظیم

Drsportyar.com

منابع

آزمون ها و ارزیابی های ورزشی NCSA تدمیلر ترجمه دکتر عباسعلی گائینی و همکاران

استانداردهای سلامت و آمادگی جسمانی، دکتر هافمن ترجمه رحمان سوری و حبیب هنری

سنجش و اندازه گیری در علوم ورزشی محمود شیخ

سنجش و اندازه گیری در علوم ورزشی تیمور درزابی، مهدی نبوی نیک و حسین نبوی نیک

اندازه گیری برای ارزشیابی در علوم ورزشی تد ای و همکاران ترجمه دکتر حسین سپلسی و پریوش نوربخش